والیبال ورزشی تیمی و بسیار مهیج است، که
پیشینه ای یکصد و ده ساله دارد و امروزه تقریباً
تمامی کشورهای جهان عضو فدراسیون جهانی آن
هستند.
قوانین و مقررات والیبال
تعداد کل بازیکنان هر تیم: 12 نفر.
تعداد بازیکنان داخل زمین: 6 نفر.
تعداد کل داوران: 10 نفر (یک داور بالا، یک داور
پائین و یک داور ذخیره- 4 داور خط و یک داور خط
ذخیره- یک نویسنده و یک کمک نویسنده.)
اندازه زمین: طول 18 متر و عرض 9 متر.
نِت (تور): برخورد توپ به لبه تور اشکال ندارد و خطا
نیست.
مقدار باد توپ: معمولاً با فشار انگشتان شصت بر
روی توپ مشخص می شود.
وزن و رنگ توپ: وزن توپ 260 گرم است و تا
10 گرم کمتر یا بیشتر اشکال ندارد و رنگ آن
مخلوطی از زرد و آبی و سفید می باشد.
(استاندارد فدراسیون جهانی)
شروع بازی: شروع بازی به وسیله سکه توسط
داور قرعه کشی می شود تا یک تیم زمین و تیم
دیگر توپ را انتخاب کند.
زمان بازی: 5 گیم بصورت رالی، 4 ست با نتیجه 25
امتیاز و ست آخر با نتیجه 15 امتیاز می باشد.
(البته در مسابقات مدارس 3 گیم می باشد.)
تعداد استراحت: در امتیاز 8 و 16، اولین تیمی که
به این امتیاز رسید یک استراحت فنی به مدت یک
دقیقه به هر دو تیم داده می شود. هر تیم به غیر
از استراحت فنی دارای 2 استراحت 20 ثانیه ای
می باشد.
روش تعویض بازیکنان: داور ابتدای خط یک سوم رو
به تور می ایستد و همانجا بازیکن ورودی، تابلوی
شماره تعویض را به بازیکن خود می دهد. (در
قسمت یک سوم زمین)
تعداد تعویض: هر تیم 6 تعویض می تواند داشته
باشد. مثلاً اگر بازیکن شماره 5 به جای بازیکن
شماره 8 وارد زمین شد، در تعویض بعدی حتماً 8
باید به جای 5 وارد زمین شود (یک رفت و یک
برگشت).
شماره بازیکنان: از 1 الی 15 (البته در مسابقات
جوانان شماره بالاتر اشکال ندارد).
طریقه زدن توپ (سرویس): سرویس از پشت
خط عرضی و با سوت داور زده می شود و باید توپ
از دست جدا شود.
پهنای خطوط: پهنای خطوط زمین والیبال
5 سانتی متر می باشد.
اخطار: برای اخطار داور کارت زرد به بازیکن نشان
می دهد و یک امتیاز هم به تیم مقابل تعلق می
گیرد و اگر سرویس هم داشته باشند به تیم مقابل
واگذار می شود.
اخراج و جریمه آن: داور کارت قرمز نشان می دهد
و بازیکن یک ست اخراج می شود. و تیمی که
اخراجی داشته، یک امتیاز از دست می دهد و
بازیکن اخراج شده باید روی صندلی پشت نیمکت
ذخیره ها بنشیند.
ارتفاع تور تا زمین: برای بزرگسالان در بخش
مردان 43/2 متر و در بخش زنان 24/2 متر می
باشد.
بازی مساوی: نتیجه تساوی برای مسابقه والیبال
وجود ندارد و اگر امتیاز هر دو تیم در یک ست 24 یا
14 شود، بازی ادامه خواهد داشت تا اینکه یک تیم
با اختلاف 2 امتیاز برنده شود.
لیبرو: لیبرو بازیکنی است که رنگ پیراهنش با بقیه
هم تیمی هایش متفاوت است و فقط می تواند
توپ را جمع کند و پاس بدهد اما حق سرویس و
آبشار را ندارد و تعویضش در ورقه نوشته نمی
شود و وقتی در منطقه 5 قرار داشت، موقع
چرخش بیرون می رود و با بازیکنان مناطق 1-6-
5 می تواند تعویض شود.
ابعاد تور: تور والیبال 5/9 متر طول و یک متر عرض
دارد و ابعاد سوراخ تور 1x1 سانتی متر می باشد
و همچنین طرفین تور 25 سانتی متر خارج از خط
می باشد.
نکات دیگر
- تعویض لیبرو همیشه بعد از یک رالی انجام می
شود.
- در ست پنجم برای انتخاب زمین با سرویس، داور
قرعه کشی می کند. در امتیاز 8، جای تیم ها در
زمین عوض شده و استراحت فنی هم وجود ندارد
و فقط هر تیم می تواند درخواست یک وقت
استراحت نماید.
- چرخش بازیکن در مناطق زمین در جهت حرکت
عقربه های ساعت انجام می شود.
- اگر یک تیم امتیازی از تیم مقابل که سرویس می
زند بگیرد، چرخش انجام می شود. چرخش
بازیکنان به این صورت است که بازیکن منطقه 1 به
منطقه 6، منطقه 6 به منطقه 5، منطقه 5 به
منطقه 4، منطقه 4 به منطقه 3، منطقه 3 به منطقه 2 و منطقه 2 به منطقه 1 می رود.
- آنتن موجود در طرفین بالای تور، محدوده زمین را
مشخص می کند و اگر توپ با برخورد به آنتن، به
زمین حریف برسد، قبول نیست. ارتفاع آنتن هم
180 سانتی متر می باشد.
- توپ سرویس، دفاع روی تور ندارد.
- تماس بدن با تور، عبور تمام پا از خط و حمل توپ
با دست خطا می باشد.
- اگر تیمی در ست اول سرویس بزند، در ست دوم
تیم مقابل زننده نخستین سرویس خواهد بود.
- اگر در بالای تور دو یار مقابل، همزمان به توپ
ضربه بزنند، سرویس تکرار می شود و اگر روی نوار
قل خورد و به آنتن برخورد نمود، سرویس دوباره
تکرار می شود ولی اگر در داخل زمین هر تیمی
افتاد، امتیاز به نفع تیم مقابل می باشد.
- سرویس باید از قسمت پشت خط عرضی زده
شود.
- در هنگام بازی، با هر قسمت از بدن می توان به
توپ ضربه زد.
مناطق زمین والیبال
- منطقه 2: قسمت زیر تور طرف راست زمین.
- منطقه 1: پشت منطقه 2 قسمت عقب زمین.
- منطقه 3: قسمت زیر تور وسط زمین.
- منطقه 6: پشت منطقه 3 زمین.
- منطقه 4: قسمت زیر تور طرف چپ.
- منطقه 5: پشت منطقه 4 در قسمت عقب زمین.